Μεγάλη Παρασκευή – Ο Χριστός στο καρφί
Στα σπίτια της Λέσβου λένε το τραγούδι της Παναγιάς στην τοπική ντοπιολαλιά:
“Σταυρέ μου, γύρι χαμηλά, γύρι για να σι φτάσου,
να σι φιλώ, ω Γιόκα μου, όσου να σι χουρτάσου.
Άντι, Μανούλα μ’, στου καλό τσι διάφουρου δεν έχεις.
Βάλι κρασί στουν μαστραπά τσι αφράτου παξιμάδι
τσι κάτσι να μι καρτιρείς του Σάββατου του βράδυ.
Όταν σημαίνουν γοι ακκλησιές, τσι ψέλνουν οι παππάδις,
τότις τσι συ, Μανούλα μου, να ’χεις χαρές μιγάλις”.
Γι’ αυτό σ’ όλα τα σπίτια τη Μεγάλη Παρασκευή κάνουν «κουσάφ’». Βράζουν σταφίδες σε μπόλικο νερό, μαζί με φλούδες από πορτοκάλι, κανέλα και άλλα μυρωδικά. Να δώσει η μια γειτόνισσα στην άλλη, παρηγοριά για την Παναγιά, που θρηνεί σήμερα τον Μονογενή της.
Οι κοπέλες μαζεύουν βιολέτες για τον Επιτάφιο. Οι ψάλτες ετοιμάζονται για τα εγκώμια. Η καμπάνα βάφει μαύρο τον αγέρα. Στις πόρτες καίνε στα θυμιατά το μοσχολίβανο, που έφτιαξε η μάνα με τα χέρια της από τριαντάφυλλα.
Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;
Υιέ Θεού παντάναξ, Θεέ μου πλαστουργέ μου, πώς πάθος κατεδέξω;
Έρραναν τον τάφον αι Μυροφόροι μύρα, λίαν πρωί ελθούσαι.
Ω Τριάς Θεέ μου, Πατήρ Υιός και Πνεύμα, ελέησον τον κόσμον.
Ιδείν την του Υιού σου, Ανάστασιν, Παρθένε, αξίωσον σους δούλους.
Γεώργιος Αλβανός, συνταξιούχος διδάσκαλος και συγγραφέας