Παιδιά σημερινά, παιδιά των σόσιαλ μίντια, παιδιά που προσπαθείς να τα παρακινήσεις να διαβάσουν ένα λογοτεχνικό βιβλίο. Παιδιά στην εφηβεία με στυλιστικές απόψεις, καλλιτεχνικές ανησυχίες, ερωτήματα που προσπαθούν να επιλύσουν μέσα από τους συνομηλίκους τους, έρχεται η ώρα στην Γ’ Γυμνασίου να πρέπει να επιλέξουν τον τύπο Λυκείου που θα ακολουθήσουν. Ίσως είναι λίγο πρώιμο, ίσως είναι όμως η αφορμή για σοβαρή σκέψη

Τις σοβαρότερες ίσως αποφάσεις της ζωής μας καλούμαστε να τις πάρουμε σε αυτήν τη δύσκολη ηλικία της εφηβείας. Να περάσουμε από το στάδιο της ανεμελιάς και της παιδικότητας στο στάδιο της ωριμότητας και των επιλογών. Καθοριστικό ρόλο παίζει η οικογενειακή μας κατάσταση αλλά και το ίδιο το σχολείο. Δεδομένου ότι το σπίτι μας είναι το πεδίο αναφοράς μας, η σιγουριά μας και η ασφάλειά μας, πρέπει να μας δίνει τα εφόδια για να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις, μέσα από τον κατάλληλο προβληματισμό και αξιολόγηση των κλίσεών μας και των δυνατοτήτων μας. Πρέπει να είναι ενθαρρυντικό και υποστηρικτικό ώστε να μας βοηθήσει την κατάλληλη ώρα.

Δυστυχώς όμως μπορεί να συμβεί στην πιο δύσκολη ηλικία μας ένα γεγονός ιδιαίτερο και να μας αποσυντονίσει, να μας στεναχωρήσει ή να μας ανατρέψει όλο το όμορφο κλίμα που είχαμε εκεί. Η απώλεια ενός αγαπημένου μας προσώπου, ένα διαζύγιο των γονιών μας, η φυγή από το σπίτι ενός μεγαλύτερου αδελφού για σπουδές, ένας εφηβικός έρωτας, μία ασθένεια δική μας ή μέλους της οικογένειας, όλοι αυτοί μπορεί να γίνουν παράγοντες αποσταθεροποίησης και αποπροσανατολισμού.

Ίσως χρειαστούμε τη γνώμη και τη βοήθεια ενός ειδικού σε τέτοιες στιγμές. Τώρα είναι σημαντικότερο από ποτέ να ζητήσουμε τη συνδρομή κάποιου ανθρώπου που είναι ειδικευμένος σε τέτοια προβλήματα και ο οποίος είναι εκείνος που θα μας προτείνει λύσεις ή θα μας οδηγήσει μακριά από αδιέξοδα. Επίσης σημαντική είναι η συσπείρωση γύρω από την οικογένεια – όποια μορφή και αν έχει πάρει αυτή – και όχι η απομάκρυνση από αυτή. Οι γονείς υποχρεούνται να παραμένουν γονείς και πέρα από οποιαδήποτε αλλαγή στην προσωπική τους ζωή.

Είμαστε λοιπόν στη Γ Γυμνασίου και έστω πως είμαστε στις μέρες του κορωνοιού. Στο σπίτι περισσότερο από ποτέ, ίσως και μακριά από τους φίλους μας στο σχολείο, κοντύτερα στους γονείς μας περισσότερο από ποτέ. Ας εκμεταλλευτούμε περισσότερο τον χρόνο για να γίνει ο καλύτερος φίλος μας και να τον αφιερώσουμε σε περισσότερες συζητήσεις με την οικογένειά μας. Ας μιλήσουμε για τα επόμενα πλάνα μας. Σε ποιο Λύκειο να πάω;

Μερικές φορές το κριτήριο και ειδικά σε μεγάλες πόλεις είναι η απόσταση, η ασφάλεια, ο τρόπος προσέγγισης σε αυτό (αν μπορεί κάποιος από τους γονείς να μας μεταφέρει, αν θα πηγαίνουμε με τα πόδια ή με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς). Να πάω σε δημόσιο ή ιδιωτικό; Αυτό έχει να κάνει με την οικονομική κατάσταση στην οικογένεια, που μπορεί αυτά τα χρόνια να έχει δυσκολέψει λόγω κρίσης ή λόγω κορωνοιού. Από την άλλη το κυριότερο που πρέπει να συζητήσουμε είναι αν θα πάω σε Ενιαίο Λύκειο ή σε ΕΠΑΛ. Μήπως αγαπώ τη μουσική και θέλω να πάω σε μουσικό σχολείο; Μήπως θέλω να ασχοληθώ με ναυτικά επαγγέλματα και είναι προτιμότερο τώρα να επιλέξω ένα Λύκειο Ναυτικό;

Είναι η εποχή λοιπόν για έρευνα και ευτυχώς που έχουμε τρόπους να πάρουμε τις πληροφορίες που θέλουμε πιο εύκολα από ποτέ. Μέσω διαδικτύου, μέσω ενημερώσεων που γίνονται μέσα στα ίδια τα σχολεία, μέσω των Γραφείων Επαγγελματικού Προσανατολισμού, μέσω των Ψυχομετρικών Τεστ Επαγγελματικού Προσανατολισμού που διενεργούνται από πιστοποιημένους επαγγελματίες και τέλος από την πληροφόρηση που έχουμε από φίλους και γνωστούς που έχουν μεγαλύτερα παιδιά. Μάλιστα ιδιαίτερα σημαντική είναι η γνώση από άτομα που έχουν μετανιώσει για κάποια επιλογή τους στο παρελθόν και οι οποίοι εύχονταν να μπορούσαν να ξαναγυρίσουν πίσω και να την αλλάξουν.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που μέτριοι μαθητές Ενιαίων Λυκείων επέστρεψαν ξανά στα θρανία ενός ΕΠΑΛ και είχαν εξαιρετικές επιδόσεις και επιτυχία στις Πανελλήνιες Εξετάσεις. Μαθητές που πήγαν σε ΕΠΑΛ γιατί εκεί πήγε και η παρέα τους ή γιατί τους πληροφόρησαν ότι από εκεί θα είναι ευκολότερη η εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Μαθητές που επέλεξαν μία κατεύθυνση γιατί δεν τους άρεσε ένα από τα τέσσερα μαθήματα της άλλης κατεύθυνσης. Μαθητές που είναι έντονα προβληματισμένοι γιατί είναι εξίσου καλοί σε μαθήματα και των δύο κατευθύνσεων. Ενήλικες που έχοντας ήδη μία καριέρα, επιστρέφουν στο σημείο μηδέν για να ξαναπάρουν την εκπαίδευσή τους από την αρχή μαζί με τα παιδιά τους πλέον.

Η απόφασή μας πρέπει να είναι συνειδητή. Να μην πηγαίνουμε μαζί με το ρεύμα ή να μην αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους. Η ζωή για να προχωρήσει χρειάζεται εφόδια. Είναι σαν το σουπερμάρκετ. Έχουμε αμέτρητες επιλογές όταν μπούμε μέσα για να ψωνίσουμε. Πρέπει να δούμε όμως τί πραγματικά χρειαζόμαστε για το δικό μας σπίτι και τις δικές μας ανάγκες για να γεμίσουμε το καλάθι μας και όχι τυχαία να περνάμε από τα ράφια και να τραβάμε ό,τι είναι ελκυστικό ή πολλά υποσχόμενο. Το ίδιο πάλι πρέπει να ζυγίζουμε αν αυτό που επιλέγουμε είναι για τις δικές μας δυνάμεις ή τις έχουμε υπερεκτιμήσει και τελικώς ίσως οδηγηθούμε σε μία πρώτη αποτυχία.

Το να θέσουμε ένα στόχο και ένα πλάνο είναι δύο διαφορετικά πράγματα συνδεόμενα όμως μεταξύ τους. Πλάνο χωρίς στόχο δεν νοείται αλλά και στόχος χωρίς πλάνο είναι πλοίο ακυβέρνητο. Με τη βοήθεια των γονέων, των καθηγητών μας ή και κάποιων επαγγελματιών που είναι ειδικοί σε αυτόν τον χώρο, μπορούμε να χαράξουμε, ακόμη κι εμείς οι μικροί μαθητές, μια στρατηγική για το μέλλον μας. Το δικό, κατάδικό μας μέλλον…